De farmacie blijft hardnekkig volhouden dat er een einde kwam aan de corona epidemie dankzij de vaccins, maar was dat ook zo?
De overheid volgde deze stellingname blindelings, met als schrijnend voorbeeld deze kamerbrief van 23 maart 2021 van de minister van VWS, waarin hij het succes van de vaccinatie schetste. Hij deed dat mede aan de hand van deze grafiek.
We zien hier als een blauwe lijn de besmettingen bij de bewoners van verpleeghuizen afnemen sinds week 51. Dat was dus medio december 2020. Het reproductiegetal was door de opgebouwde immuniteit inmiddels gedaald tot 0,9.
Maar de minister schrijft in de kamerbrief:
Het aantal nieuwe besmettingen en de sterfte is nadat de bewoners zijn gevaccineerd snel afgenomen.
De suggestie wordt zo gewekt dat de epidemie werd gedoofd dankzij de vaccins. Maar de vaccinatie van bewoners van de verpleeghuizen kwam pas medio februari op gang. Dat was dus pas twee maanden nadat de besmettingen begonnen te dalen. Een maand later werd de herhaalprik gezet. Het is dus uitgesloten dat de daling van de besmettingen toegeschreven kon worden aan de vaccins.
Enkele cijfers
Op 23 februari 2024 publiceerde het CBS de cijfers waarmee we het verschil kunnen berekenen tussen de sterfte aan covid-19 bij gevaccineerden en ongevaccineerden. Lees bijvoorbeeld het artikel “Het gevecht om de oversterfte“. Als toelichting op de kamerbrief volsta ik met enkele cijfers, afgeleid uit de CBS-publicatie.
In de eerste week van 2021 was er nog een oversterfte van 35,5% met covid-19 als doodsoorzaak. In de eerste week van februari, vlak voor de start van vaccinaties in de verpleeghuizen, was dat al gedaald tot 23,8% (nog steeds vrijwel iedereen ongevaccineerd). De grafiek rechts is gebaseerd op deze cijfers.
Medio februari was de sterfte bij de ongevaccineerden verder gedaald tot 18,1%, terwijl die bij de gevaccineerden juist steeg tot 29,6% (de vaccinatiegraad was nog maar 3,8%).
Overigens, zien we allemaal dat er in de eerste week van vaccinatie vrijwel geen covid-19 sterfte bij gevaccineerden was? Dat is het HVE-effect: mensen met een te zwakke gezondheid en in hun laatste levensfase zitten, lieten zich niet meer vaccineren.
Conclusies
De minister heeft geconcludeerd dat de besmettingen in de verpleeghuizen daalden dankzij de vaccinaties, maar alle cijfers wijzen juist op het einde van de corona epidemie dankzij de opbouw van immuniteit. Besmettingen (en dus overlijdens) waren al dalende sinds eind 2020.
De legitieme vraag is dan ook wat de minister heeft bewogen om de kamer op deze wijze voor te lichten. De CBS-cijfers wijzen juist op een lagere bescherming onder de gevaccineerden. Met name onder de ouderen en kwetsbaren die we als eerste hadden willen beschermen.