De Deltagolf is altijd omgeven geweest door mysterieuze vraagtekens. In de krant lazen we dat deze golf altijd werd gepresenteerd als een epidemie die louter bestond corona. Maar was dat ook zo? De cijfers van GGD en CBS spraken elkaar tegen. Dus tijd om deze golf eens kritisch te ontleden. Eerst de kale cijfers zoals deze op de websites van RIVM en CBS zijn te vinden.
In deze grafiek zien we als een zwarte lijn de oversterfte weergegeven. De rode lijn is het aantal overlijdens aan covid-19 volgens de administratie van het CBS. Zo op het oog kunnen we daar wel tevreden mee zijn. Een verschil van 20% zou kunnen wijzen op het stellen van een (volgens de richtlijnen van het CBS) onjuiste vaststelling van de doodsoorzaak.
Maar kijken we naar de cijfers van de GGD, dan geven die aan dat slechts een kwart van de overlijdens is toe te rekenen aan covid-19. Door velen wordt dit uitgelegd als een gevolg van het niet verplicht zijn geweest van het melden van overlijden aan covid-19. Oftewel slechts één op de vier overlijdens aan covid-19 werd daadwerkelijk doorgegeven aan de GGD. Straks gaan we zien hoe dat zat.
Om alvast wat cijfers te hebben, zijn de aantallen overlijdens op de top van de Deltagolf aangegeven. We kunnen nu uitrekenen dat het CBS 79% van de #oversterfte toeschreef aan covid-19 (1080/1360) en de GGD slechts 26% (351/1360).
23 februari
Op die datum publiceerde het CBS cijfers, waarmee we het aandeel gevaccineerden onder de overlijdens kunnen berekenen. In de week van 29 november bijvoorbeeld, waren er volgens dit rapport 765 overlijdens aan covid-19 die gevaccineerd waren, terwijl er in diezelfde week in totaal 1080 overlijdens aan covid-19 waren, oftewel maar liefst 71% van de overlijdens aan covid-19 was gevaccineerd.
Ook kunnen we met deze cijfers vrij precies berekenen wat de vaccinatiegraad was. Dus nu kunnen we twee grafieken maken van de sterfte wegens covid-19, gebruik makende van de al bekende cijfers voor de sterfte wegens covid-19. Als we die twee combineren tot één grafiek, dan zien we dit:
De blauwe lijn is de sterfte van gevaccineerden aan covid-19 per 100.000 inwoners. De rode lijn voor ongevaccineerden. Nu zien we dat de sterfte onder gevaccineerden maar iets lager was dan die onder ongevaccineerden. Vaccineren heeft slechts 20% van de overlijdens aan covid-19 voorkomen, waar ons toch echt 95% beloofd was. Precies op het moment dat we de bescherming nodig hadden, was deze vrijwel verdwenen, dat is gek.
Wat was de VE?
We kunnen met deze cijfers nu per week de bescherming tegen overlijden aan covid-19 uitrekenen. Dat hebben we al eerder gedaan, maar voor de volledigheid laten we deze grafiek nog maar eens zien. Feitelijk is de berekende VE bepaald door de verhouding van de blauwe en de rode lijn uit de vorige grafiek:
We zien in deze grafiek duidelijk dat de bescherming evenredig afnam met de toegenomen oversterfte. Van rond de 60% eind van de zomer, dalende naar 20% op de top van de Deltagolf en weer terug stijgende naar 60% in januari 2022. Dat is een vreemde gewaarwording, dus vroegen wij ons af of er een andere verklaring voor deze constatering gevonden kan worden. En die is gevonden!
Aanname: De bescherming bleef!
Een zeer voor de hand liggende verklaring is dat het vaccin zijn bescherming helemaal niet verloor tijdens de Deltagolf, maar dat het slechts bescherming gaf voor iets wat er nauwelijks meer was: corona! Oftewel, de VE was “gewoon” 60% tijdens de gehele Deltagolf. Aangegeven in deze grafiek:
Als deze veronderstelling juist zou zijn, dan kunnen we berekenen hoeveel overlijdens er daadwerkelijk kunnen worden toegeschreven aan corona. Dat berekenen we uit het verschil in relatieve sterfte tussen wel- en niet-gevaccineerden. Het “restant” is dan overleden aan andere oorzaken, waarschijnlijk dus griep, dat ligt het meest voor de hand.
Het resultaat van deze berekening zien we hier:
Het rode vlak is de gecorrigeerde sterfte wegens covid-19. Als de bescherming tijdens de Deltagolf inderdaad 60% gebleven zou zijn en niet 20% op de top, dan zien we nu dat nu het aantal overlijdens aan covid-19 nog slechts rond de 300 is geweest, oftewel 20%. En waarschijnlijk niet geheel toevallig, valt deze gecorrigeerde lijn grotendeels ook samen met de lijn volgens de GGD-cijfers. En dat ontkracht dan tevens de veronderstelling dat de GGD onvolledige cijfers zou hebben laten zien.
Dus wat zagen we eind 2021
Dan wordt nu de hamvraag: wat gebeurde er eind 2021. In de krant lazen we dat het allemaal corona was en dat de ziekenhuizen vol lagen met ongevaccineerden, maar nu zien we een heel ander plaatje. We zagen al dat er verhoudingsgewijs weinig verschil meer was in sterfte tussen wel- en niet-gevaccineerden. In absolute zin overleden er wel bijna een factor 4 meer gevaccineerden dan ongevaccineerden, maar nu zien we dat 80% van de Deltagolf feitelijk bestond uit “iets anders” dan covid-19, waarschijnlijk griep.
De vraag die er dan direct op gaat volgen is nu: wat is er gebeurd met die gevaccineerden, die dankzij het vaccin niet stierven aan covid-19? Heeft die vaccinatie ook het overlijden aan andere virussen voorkomen? We weten dat zowel corona als griep “Old man’s friend” zijn, dus als de vaccinatie heeft voorkomen dat covid-19 je vriend werd, dan zijn er waarschijnlijk vele andere vriendschappen afgesloten met het influenzavirus. Deze voor de hand liggende conclusie is niet meer rechtstreeks te trekken uit deze cijfers, maar de Deltagolf lijkt dus een ordinaire griepgolf te zijn geweest.
Het grote geheim
Het lijkt er dus zeer sterk op, dat de Deltagolf lange tijd een geheim met zich mee heeft gedragen. Ons is lange tijd voorgehouden, dat de golf eind 2021 volledig toe te schrijven was aan de nieuwe variant die hier opdook: de Delta variant. Dankzij de 23 februari cijfers zijn we nu in staat deze golf te ontleden. Door deze ontleding kunnen we nu de werkelijke bescherming vaststellen. Wat we niet met zekerheid uit deze cijfers kunnen halen, is op welke manier het vaccin ons onvoldoende beschermd heeft. We hebben dus twee mogelijkheden:
A) Tijdens de Deltagolf viel de bescherming bijna geheel weg: op de top van Delta was deze bescherming tegen overlijden nog maar 20%. Nadat de Deltagolf voorbij was, herstelde de bescherming zich weer.
B) De bescherming bleef tijdens de Deltagolf wel op peil (60%), maar beschermde alleen tegen de corona variant waarvoor het vaccin was ontwikkeld en dus ook niet tegen andere virussen.
Gelet op de verschillen tussen overlijdens “met corona” en ”door corona”, lijkt de laatste veronderstelling de meest waarschijnlijke. Het CBS had immers vanuit de WHO de instructie gekregen om alle overlijdens waar corona mogelijk een rol had gespeeld als covid-19 overlijden mee te tellen en zo dus een overschatting van dat aantal.
Hoe het ook zij, in beide gevallen heeft het vaccin ten tijde van de Delta variant hooguit rond de 2500 overlijdensoorzaken voorkomen. Het antwoord op de vraag of dat dan ook betekent dat het daadwerkelijke overlijden is voorkomen, kan niet uit deze cijfers afgeleid worden. Overledenen aan covid-19 hadden vrijwel allen een onderliggend lijden, dus een aanzienlijk deel zal ondanks de vaccinatie aan een andere infectie zijn overleden. Zonder betere gegevens, blijft dit vooralsnog het geheim van de Deltagolf.