Daar zeggen we nogal wat: als je geboren was rond 1960, dan was er in 2020 geen enkele oversterfte in deze leeftijdsgroep. We zien dit in de CBS-cijfers zelf, dus ook het CBS had dat al kunnen melden aan RIVM in 2021. Afgelopen week werd ons dit beeld opeens duidelijk:

We zien hier de leeftijdsafhankelijke extra sterftekans in 2020, 2021 en 2022. Deze was in 2020 voor de meeste leeftijden duidelijk verhoogd vanwege covid-19 en we zien net als bij andere respiratoire epidemieën een stijging van die sterftekans naarmate we ouder worden.

Maar rond de 60 jaar zien we iets heel bijzonders. De extra sterftekans verdween daar in 2020. Alsof deze leeftijdsgroep ongevoelig was voor het coronavirus. Immuniteit? In deze grafiek hebben we dit aangeduid met het Raadsel van Thanatos, de Griekse mythologische figuur die gaat over leven en dood. We gaan dat dus eens verder onder de loep nemen.

Hetzelfde zien we trouwens ook onder de 32 jaar gebeuren. Geen oversterfte bij jongeren, dat nemen we dus ook meteen maar mee.

De baseline

We kunnen alleen maar zinvolle berekeningen uitvoeren, als we voor elke leeftijd een goed aftelpunt hebben en dat is de baseline. Zowel het CBS als wijzelf doen dat op basis van enerzijds de langzame stijging van de levensverwachting tot 2020 en anderzijds de bevolkingssamenstelling, de vergrijzing. Hierover hebben wij een model gepubliceerd, dat wij ook hier hebben gebruikt om bovenstaande grafiek te kunnen tonen. Laten we eerst naar de cijfers zelf kijken:

We tonen de cijfers voor zowel de leeftijdsgroep van 55-65 jaar als voor de jongeren tot 20 jaar. Ofschoon er geen bijzonder patroon is te zien tot 1 jaar, laten we deze leeftijd toch buiten beschouwing, omdat de zuigelingensterfte bijna net zo groot is als de som van de sterfte van 1-20 jaar.

Op de eerste regel staat het aantal door het CBS getelde aantal overlijdens voor de 6 jaren die we beschouwen. 2018 en 2019 staan erbij ter vergelijking. Op de tweede regel staat het totaal aantal overlijdens in deze leeftijdsgroepen dat we verwachten. Dat aantal zien we voor beide groepen heel langzaam dalen op geleide van de ontwikkeling van de bevolking. De stijging in de prognoses zit bij de hogere leeftijden, waar sprake is van vergrijzing.

Op de derde regel staat het verschil tussen deze twee cijfers en dat is dus de oversterfte, op de regel daaronder omgerekend als percentage. Het eerste coronajaar is lichtgeel gekleurd, het eerste vaccinatiejaar lichtrood. Voor 55-65 jaar was dat 2021, de jongeren kwamen pas veel later aan de beurt.

Oversterfte 55-65 jaar

We zien nu dat er in het eerste coronajaar voor de 55-65 jaar groep (2,4 miljoen mensen) helemaal niets gebeurde met de oversterfte: er overleden maar 90 mensen meer dan je zou verwachten en dat was maar 0,7%. In het eerste vaccinatiejaar overleden er 1111 meer dan verwacht oftewel 8,4% meer en dat is veel meer dan je statistisch zou verwachten: de 99% grens ligt bij een oversterfte van 290 overlijdens. De oversterfte bij deze leeftijdsgroep was dus zeer significant in 2021 en er was geen enkele oversterfte in 2020 en dat is opmerkelijk. Deze leeftijd bezat kennelijk over voldoende afweerstoffen om corona de baas te blijven, daarvoor was geen vaccin nodig zoals we zien.

Oversterfte 1-20 jaar

Een enigszins vergelijkbaar beeld zien we bij de jongeren. Geen oversterfte in het eerste coronajaar, maar de aantallen zijn klein: op jaarbasis 5 tot 9 overlijdens minder dan verwacht. Ook in het tweede coronajaar nog steeds diezelfde kleine ondersterfte. De jongste leeftijdsgroep werd als laatste op basis van vrijwilligheid gevaccineerd, met name ook om samen met de ouders op wintersport te kunnen gaan in 2022. We zien in 2022 ook hier een sterke toename van de oversterfte: 114 meer jongeren dan het te verwachten aantal van 407. Dat was dus maar liefst 28,1% oversterfte, in een groep die niets te vrezen had van corona. De 99% waarschijnlijkheidsgrens ligt op een oversterfte van 52 overlijdens, dus dit is een zeer significante oversterfte die niet te ontkennen is.

Oversterfte bij jongemannen

We kunnen dezelfde cijfers ook weergeven in en grafiek en dan meteen maar uitsplitsen naar geslacht, want ook die informatie hebben we opgenomen in ons rekenmodel:

Blauw zijn de mannen, rood de vrouwen. Donker de jongeren, licht de ouderen. In 2020 bij alle groepen een vrijwel gelijk beeld als in 2018 en 2019: er was geen oversterfte tijdens corona. Pas in 2021 zien we opeens oversterfte bij de ouderen en met name bij de mannen. En in 2022 zien we dit beeld ook bij de jongeren tot 20 jaar. Merkwaardig is het dat de oversterfte bij jonge mannen in 2023 nauwelijks is afgenomen, maar bij de vrouwen is verdwenen. Bekend is dat vaccinaties bij jonge mannen een aanzienlijk hoger risico op myocarditis opleveren dan bij vrouwen: tot wel 1:10.000 en dat is ook wat we hier lijken te zien. Laten de medici zich hier eens over buigen.

Zien we immuniteit?

Dat is in de eerste plaats iets om door medici verklaard te worden. Waarom heeft specifiek deze leeftijdsgroep (net als de jongeren onder de 20 jaar) wel weerstand tegen het SARS-CoV-2 virus, maar met name de groep vanaf 70 jaar niet (meer)? Een mogelijk antwoord zien we in de geschiedenis. Jonge mensen zijn bij uitstek geschikt om levenslange immuniteit op te bouwen. Dat zou dus bij deze leeftijdsgroep geweest moeten zijn, toen de in 2020 55-jarigen geboren werden, dus vanaf 1965. We zien inderdaad dat er in die jaren melding werd gemaakt van nieuwe corona virussen met de codes HCoV-229E en HCoV-OC43. Het was een mild virus, maar wellicht voldoende om daarmee immuniteit voor SARS-CoV-2 op te bouwen. Ik geef hiervoor graag het woord aan de virologen!

Causaliteit

De dooddoener “correlatie is nog geen causaliteit” zal ongetwijfeld weer uit de kast gehaald worden: ABV (Alles Behalve Vaccinatie) wordt weer geroepen, maar dit is spelen met levens, ook van kinderen. Bij een ander medicijn is het gebruikelijk dat het van de markt gehaald wordt, zodra er enkele verdachte overlijdens zijn. Nu gaat het om rond de 50.000 verdachte overlijdens en blijft het vaccin “Veilig en effectief”.

Ondersterfte bij gevaccineerden?

Het Nivel heeft na onderzoek geconcludeerd dat er ondersterfte is bij gevaccineerden. Zeker als we deze cijfers bekijken, dan zien we hier iets volkomen tegengesteld. In 2020 is er bij alle ongevaccineerden van 55-65 jaar oud (iedereen was immers ongevaccineerd) geen enkele oversterfte. Pas nadat er werd gevaccineerd, kwam ook daar de oversterfte. Dus ongevaccineerd geen oversterfte, na vaccinatie wel oversterfte. Maar volgens Nivel maakte vaccinatie wel het verschil in 2021, maar dan zou de oversterfte juist bij de ongevaccineerden zitten. Wetenschap blijft iets heel wonderlijks.

Het CBS

Het vreemde is dat deze cijfers al bekend waren in januari 2021, maar het CBS vond het kennelijk niet nodig om het RIVM hierover te informeren. Vaccinatie was niet zinvol onder de 30 jaar en ook niet van 55-65 jaar. Of het wel zinvol was voor de andere leeftijden is een heel andere vraag, want we zien ook daar geen enkele daling van de sterftekans in vergelijking met 2020. Alleen boven de 80 jaar zien we enige daling van de sterfte, maar de vraag is of dat toe te schrijven is aan de vaccinatie of omdat het virus in januari 2021 aan het verdwijnen was.

Conclusie

De leeftijdsgroep 55-65 jaar lijkt immuniteit te bezitten voor het SARS-CoV-2 virus. Het lijkt erop dat dit te danken is aan het coronavirus dat al in 1965 rondwaarde, maar dat laten we graag aan virologen om uit te zoeken. Wel ontstaat nu duidelijk het beeld dat opgebouwde immuniteit een rol speelt en dat er na vaccinatie ook bij de reeds immune groep oversterfte ontstaat. De oversterfte is dan even groot als bij de andere leeftijden.

Waarom was de bescherming bij 55-65 jarigen in 2021 opeens verdwenen? Het waren toch nagenoeg dezelfde mensen? Welk virus was er zo uniek om alleen in 2020 (geen) effect te hebben? Een sterke aanwijzing dat immuniteit in 2021 geen rol meer speelt.